O rasporedu sunčeve radijacije na površini zemlje

» Milutin Milanković - Biografija

“Moja teorija uhvatila je dubok koren u nauci; njome će se služiti i buduća pokoljenja. Zato, radeći na svojoj biografiji, izgledam sam sebi kao mačka, koja, trčeći u krug, vija svoj vlastiti rep, a ne može da ga uhvati.’’

Danas sve češće slušamo o klimatskim promenama, sunčevoj svetlosti kao izvoru čiste energije, zato dodatno zvuči fascinatno jer je 1913. godine naučnik Milutin Milanković napisao prvi rad o "O rasporedu sunčeve radijacije na površini zemlje".

Pre tačno 100 godina u svom delu pisao je o merenju sunčeve insolacije u toku jednog dana, proračunima sunčeve insolacije u toku jedne godine. Na kraju svog dela analizirao je nejednakosti tokom godišnjih doba i prouzrokovane klimatske posledice.

Jedan od najcitiranijih svetskih naučnika iz oblasti geologije, astronomije i klimatologije Milutin Milanković rođen je 1879 godine.

Doktorirao je 1904 godine u Beču i postao prvi srpski doktor tehničkih nauka.

Kao inženjer građevine imao je zvanično šest priznatih patenata, učestvovao je u izgradnji tridesetak objekata, dok su na 25 objekta izgrađena u tadašnjoj Jugoslaviji, Italiji, Mađarskoj i Rumuniji primenjena njegova građevinska rešenja.

U tom veoma kratkom periodu dok je radio kao građevinski inženjer učestvovao je na projektima izgradnje deset hidrocentrala.

▪ 1909 godine Beogradski Univerzitet ponudio mu je mesto na katedri primenjene matematike (racionalna mehanika, teorijska fizika, mehanika nebeskih tela).

Nošen dubokim patriotizmom, Milanković iste godine napušta izuzetno uspešan posao u Beču i prekida uspešnu karijeru građevinskog inženjera, prihvata poziv i postaje profesor na Beogradskom Univerzitetetu.

Povratak u Srbiju bila je prekretnica u životu i karijeri, odlučio je da se skoncentriše na fundamentalna istraživanja.

▪ Od 1912 godine posvetio se proučavanju i istraživanju solarne klime i planetarnim temperaturama.

▪ Učestvovao je u balkanskim ratovima a prvi svetski rat proveo je u zarobljeništvu.

▪ 1919 godine postao je redovan profesor na matematičkom fakultetu.

Milutin Milanković je istraživao matematičke teorije toplotnih pojava prouzrokovanih sunčevim zracima, solarnu klimu i planetarne temperature, teoriju ledenih doba - klimatske promene na Zemlji i njihovu vezu sa kretanjem Zemljine orbite (u nauci poznat kao "Milankovićevi ciklusi") i uticaj astronomije na geološku prošlost naše planete.

▪ 1930 godine u Berlinu na nemačkom jeziku objavljen je njegov rad "Matematička klimatologija i astronomska teorija klimatskih promena."

▪ Eko Info

▪ Tehnologija

▪ SoS Info

▪ Reciklaža i Otpad

▪ Energija

▪ Biodiverzitet

▪ Vazduh

▪ Voda

▪ Hemikalije

▪ Zdrav Život

▪ Info – Pojmovi

▪ Zanimljivosti

ekospark@gmail.com

▪ Ogroman značaj u nauci ostavilo je njegovo delo "Kanon osunčavanja zemlje i njegova primena na problem ledenih doba" izdato 1941 godine i prevedeno na više svetskih jezika. Ovo delo postalo polazna tačka i kamen temeljac nauke o klimi.

Otkrio je da najznačajniji uticaj na klimatske promene u geološkom vremenu vrše astronomski elementi. Tvorac je i niza teorija koje su izazov u naučnom svetu i danas.

Crni bor u rodnoj kući, star 134 godine

▪ Iako je živeo od 1879 - 1958 godine, on je i danas jedan od najcitiranijih naučnika i to iz oblasti: geofizike, geologije, astronomije i klimatologije.

“Kada jednom uloviš krupnu ribu, sitnije ti više nisu zanimljive. Radio sam 25 godina na svojoj teoriji osunčavanja, i sada kada je završena, ostao sam bez posla. Isuviše sam star da počnem rad na novoj teoriji, a teorije veličine kao ova koju sam završio, naprosto ne rastu na drveću.’’

Milutin Milanković je veliki multidisciplinarni srpski naučnik svetskog ranga, koji je svojim intelektom i svestranošću osvojio najpre status i slavu u Evropi da bi se vratio u Beograd da bude svetionik nauke svome narodu.

“Bio je usamljeni jahač kroz vreme i prostor čije su teorije oživele tek nakon njegove smrti. Imao je veliki broj pristalica ali i mnogo onih koji su osporavali njegov rad."

U koliko sada pogledamo datume objavljenih dela, postaje jasno, zašto je mnogima ono čime se on bavio u to vreme delovalo nelogično, nepotrebno ili nejasno.

Klimatske promene, globalno zagrevanje, povećano zračenje, otapanje glečera, danas su termini koje sve češće čujemo, Milutin Milanković je ovim problemima počeo da se bavi pre jednog veka.

“Svojim zracima sunce obasjava svoju porodicu, osunčava našu Zemlju i time hrani i neguje njena organska bića. I to osunčavanje Zemlje pokorava se neminovnom zakonu isto tako tačnom kao što je Njutnov zakon gravitacije.’’

▪ Američka svemirska agencija NASA ga svrstava u 15 najznačajnijih naučnika svih vremena koji su se bavili naukom o planeti Zemlji.

“Milutin Milanković spada u grupu ljudi koji su načinili prevrat u razumevanju klime, okeana atmosfere i životne sredine.“

▪ Evropsko geofizičko društvo od 1993 godine dodeljuje kao nagradu medalju sa njegovim likom i imenom.

▪ UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) je 2009 godinu proglasio ‘’Milankovićevom godinom’’ u čast obeležavanja, 130 godina od rođenja naučnika.

Milanković je stalno prisutan kao referenca u brojnim stručnim i naučnim radovima objavljenim širom sveta.

Međutim kod nas mnogi još uvek često citiraju anegdotu sa velikog skupa naučnika iz celog sveta kada su naše predstavnike pitali koliko muzeja imamo posvećenih ovim velikanu, odgovor je bio: ''Ni jedan''.

Poslednjih godina njegovi radovi su u središtu interesovanja klimatologa i šire svetske javnosti. Njegovi radovi se danas prevode na sve svetske jezike.

▪ "Milankovićev kalendar", zasnovan na reformama julijanskog kalendara, važi kao najprecizniji kalendar u istoriji hronologije.

▪ Puno međunarodno priznanje dobio je 1976 godine, kada je potvrđena njegova teza o varijacijama Zemljine orbite kao indikacijama nastanka cikličnih smenjivanja ledenih i međuledenih doba.

▪ Kao uvažen svetski naučnik, našao se u društvu Nikole Tesle, Njutna, Ajnštajna i po tome što dva kratera na Mesecu i na Marsu nose njegovo ime, kao i jedno nebesko telo.

Milanković je uzorao nebesku brazdu pri kraju drugog, a rezultate tog rada požnjećemo u trećem milenijumu.

“Sada sedim, možda poslednji put, u paviljonu svoga vrta i pišem ove redove… Imetak može imati različite oblike, pa ne mora biti uvek materijalan, nego sme da bude i duhovni. Ako dozvolite i taj njegov oblik, onda i kao beskućnik neću biti sirotinja.’’ - Uspomene, doživljaji i saznanja posle 1944, (autobiografija), Milutin Milanković

Literatura: Milutin Milanković, Uspomene, doživljaji i saznanja, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 1997.

Izvor: ( » *pop up linkovi ): » Earth Observatory NASA - Bio; » Earth Observatory NASA - Theory;

» Earth Observatory NASA – Carbon Cycle; » TeslaSociety

» “Important but little known earth scientists - Važan ali malo poznati naučnik’’

» Milutin Milankovic – Svet nauke ; » Milutin Milanković - .com

» Milutin Milankovic – eng. wikipedia ;

» Dodatni LINKOVI :

▪ Da li se ozonska rupa smanjuje?

▪ Ozonske rupe – Da li ih shvatamo ozbiljno ?

▪ Šta je učinjeno i Šta se može učiniti ?!

▪ Ozon u prizemnim slojevima atmosfere

▪ Vazduh i svetlost

▪ Ambijentalno zagađenje vazduha

▪ Zagađenje vazduha u zatvorenom prostoru

EkoSpark.com